De NVVE is verheugd over de uitkomst van de handreiking schriftelijk euthanasieverzoek voor arts en patiënt. De handreiking van de ministeries van Volksgezondheid en Veiligheid en Justitie in samenwerking de KNMG geeft juridische en praktische duidelijkheid over artikel 2 lid 2 van de euthanasiewet: een schriftelijk euthanasieverzoek vervangt het mondelinge verzoek wanneer een persoon niet meer kan communiceren. Ondanks het gebrek aan communicatie kan het ondraaglijke en uitzichtloos lijden wel degelijk worden vastgesteld en is een arts ten volste gelegitimeerd om de euthanasie uit te voeren.
Handzaam en duidelijk
De ministeries van Volksgezondheid en Veiligheid en Justitie hebben samen met de KNMG een handreiking voor het schriftelijke euthanasieverzoek geschreven. De NVVE vindt dat de handreiking helder is opgesteld en goed leesbaar is. NVVE-directeur Robert Schurink: “Mensen kunnen nu lezen waar ze wettelijk aan toe zijn. Er is nu eindelijk duidelijkheid voor arts en patiënt over de werkelijke betekenis van het schriftelijke euthanasieverzoek. Het schriftelijke verzoek is een gelijkwaardige vervanger van de wens wanneer men niet meer in staat is zijn wil te uiten.”
Juridische duiding
Vaak zien artsen een schriftelijke wilsverklaring niet als een waardige vervanging van een euthanasieverzoek op het moment dat iemand zijn wens niet meer kan uiten. Dit leidt tot verwarring over de waarde van het document bij zowel arts als patiënt. De NVVE hoopt dat deze misvatting met de handreiking nu opgeklaard is. Ook voor mensen met dementie is deze helderheid van groot belang. Schurink: “Het is belangrijk dat de KNMG met de ministeries nu duidelijk zegt in de publieksversie dat ook euthanasie in een gevorderde fase van dementie mogelijk is. Dit is het geval wanneer er een schriftelijk euthanasieverzoek ligt en de patiënt zichtbaar lijdt. In die gevallen kan een arts euthanasie toepassen, óók wanneer een patiënt dit niet meer duidelijk kan maken in woord of gebaar.”
Volgens de eisen van een euthanasieverzoek dient ook een tweede onafhankelijke arts geraadpleegd worden over de situatie van de patiënt. De handreiking benadrukt nu het verschil tussen de medische norm en de wettelijke norm over de rol van communicatie bij deze consultatie van een onafhankelijke arts. Daarmee is duidelijk geworden dat ook voor de onafhankelijke arts communicatie geen wettelijke vereiste is voor het inwilligen van het euthanasieverzoek bij een consultatie.
In de praktijk
De handreiking benadrukt dat de arts het verzoek serieus dient te nemen en door te vragen naar de reden van het verzoek. In de praktijk is dit helaas nog steeds niet altijd het geval, wanneer een patiënt een euthanasieverzoek wil bespreken met de arts. Het lijden van een patiënt wordt soms gebagatelliseerd, of de arts probeert de patiënt over te halen tot andere manieren van levensbeëindiging.
De NVVE dringt aan op een actieve verstrekking van de handreiking, en hoopt dat deze in de wachtkamers van de praktijken terecht komt of online beschikbaar wordt bij de behandelend arts.
Lees ook:Euthanasie-voorstel moet voor meer duidelijkheid zorgen
Lees ook:Bij verzoek om euthanasie niet vaker ondraaglijk lijden
Lees ook:Week van de Euthanasie 13 – 20 februari 2016
Lees ook:Ingevoerde euthanasiewet heeft niet tot meer euthanasie geleid
Lees ook:Levenseindekliniek 1 maart van start